Van connectie naar disconnectie. Deel 3
Je zit op je werk en een collega komt binnenwandelen en vraagt je wat voor hem of haar te doen. Een gunst. Niets groots. Iets wat gevraagd kan worden. Je zegt: “Daar had je wel wat eerder mee kunnen komen, daar heb ik nu geen zin meer in.” En je loopt weg, de collega achterlatend en verder negerend.
Of…
Een vriendin vraagt je hoe het met je vader is en of hij nog steeds zo fanatiek sport en je zegt: “Pff, die vent komt echt niet met z’n luie reet van de bank af. Hoop praatjes en beloftes maar hij kijkt vooral Netflix.”
Of…
Je zit in een vergadering met drie andere mensen. Een van de mensen vraagt je iets uit te leggen over een onderwerp waar je expert in bent. Je zegt: “Oh nu vind je het ineens interessant ofzo? Maar als ik het tijdens een lunch aan je wil uitleggen dan boeit het niet. Beetje raar dit.”
Of…De laatste:
Een client staat blij voor je en zegt: “ik heb je kledingtip opgevolgd en een nieuwe outfit gekocht. Hoe vind je het?” En je zegt: “toen je nog 5 kilo lichter was zou dit een goed plan zijn geweest, maar nu zit je er als een worst in.”
Ik moet de eerste persoon nog tegenkomen die deze manier van praten tegen collega’s, cliënten, familieleden en goede vrienden normaal vindt. Of acceptabel. Door de band genomen zouden we het niet in ons hoofd halen om dit te doen. Het is schokkend onbeleefd. Bovendien…je wilt je baan of je cliënten en je vriendschappen behouden.
Ik kom echter geregeld mensen tegen die op zo’n manier tegen hun partner praten. Of over hun partner. En niet sinds kort maar jarenlang. Het is erin geslopen. Deze voorbeelden zijn allemaal genoemd. Soms praat de partner op dezelfde manier terug en soms reageert de partner helemaal niet meer. Verbaal geweld is niet persé iemand uitschelden. Het is een manier van praten die respectloos is. Respectloze communicatie dendert als een losgeslagen stuurloos karretje van de berg omlaag. Het begin van het einde. Het vliegt zo uit de bocht. Ergens.
Omgekeerd geldt het natuurlijk ook. Meestal noem je je vrienden geen lieve schat, geile beer, snoet petoet of belle principessa. Het mag wel, maar het is wat minder gebruikelijk. Dit soort intimiteiten zijn toch over het algemeen voorbehouden aan een liefdesrelatie. Mits niet uitgesproken met een manipulatief oogmerk zorgt het vooral voor verbinding. De vier voorbeelden waarmee ik begon zijn vrij desastreus voor de verbinding, vooral als dit jarenlang de manier van communiceren is. Het is grensoverschrijdend, hoewel dit niet altijd wordt herkend. Soms is het ook minder duidelijk. Soms is het vilein en onder de gordel. De buitenwereld hoort en ziet het niet, maar de partner voelt het des te meer. Degene die uitdeelt weet wat hij/zij doet.
Hoe dan te praten tegen of over je partner, als bovenstaande vier voorbeelden niet door de beugel kunnen? Ik zou denken… Wat zou je zeggen tegen een collega, een klant, een goede vriend of een familielid? Iets vriendelijks waarschijnlijk. Niets vileins. Niets onder de gordel. Niets wat de relatie schaadt. Dus dat.
Ingesleten ego patronen in de communicatie kunnen zeker worden afgeleerd. Voor je het weet is er een herstart en rijdt het relatiekarretje de berg weer op mits voldaan aan drie voorwaarden. Bewustzijn functioneert als stuurwiel, goede wil is de motor en de liefde is de brandstof. Therapie kan bijdragen aan bewustzijn en ook helpen met het optuigen van opbouwende goede communicatiepatronen in plaats van de respectloze communicatie. Therapie is een soort mulitvitamine pil: het vult het tekort aan in hoop, vertrouwen en geloof. Het enige wat je samen meebrengt naar de therapietafel is een beetje goede wil, de wens om (zelf) iets te veranderen en een kopje liefde.