Vastzitten in je relatie heeft vaak te maken met een gebrek aan je veilig voelen in je relatie. Als je je onveilig voelt heb je de neiging om meer verdedigingsmechanismen in te zetten. Zodra een partner iets doet of zegt – verbaal of non verbaal – wat je raakt, gaat je onbewuste (reflexmatige) zelfverdediging aan.
Dit kan zich uiten in vechten, vluchten of bevriezen. Ook je partner reageert op jouw reactie met vechten, vluchten of bevriezen. De dynamiek wordt er dan één van “vecht – vecht”, “vecht – vlucht” of “bevries – bevries.”
Mensen die zich niet meer veilig voelen bij elkaar komen vast te zitten. Dit betekent niet automatisch dat je op het einde afstevent maar wel dat er actie nodig is. Actie om patronen te doorbreken en de liefde en connectie weer centraal te laten staan.
Iedere volwassene in een relatie – ook een autonoom en assertief persoon – heeft behoefte aan een veilige haven en verbondenheid. Als er veilige emotionele verbondenheid is, zitten relaties vaak in een flow. Belangrijk is dat je je emotioneel blijft openstellen voor je partner en dat jij je op jouw beurt kunt afstemmen op je partner op emotioneel niveau.
De dynamiek van de 3 mogelijke interacties tussen partners staat hieronder opgeschreven. Kijk waar je jezelf in herkent. Het patroon herkennen is de start van een verandering.
- De snelle escalatie in de neerwaartse spiraal (vecht -vlucht)
- “Niet ik, maar jij” (vecht – vecht)
- De dodelijke stilte (bevries – bevries of vlucht – vlucht)
Vastzitten in een relatie: patroon 1.
In de snelle escalatie gaan de verhitte woordenwisselingen tussen de partners heel snel en draait het gesprek een neerwaartse spiraal in. Naarmate de een meer gaat “trekken” aan de ander (de criticus/ agressor) trekt de ander zich meer terug (vluchten/ vermijden). Wat begint met een schijnbaar oppervlakkige opmerking of gebaar escaleert met veel emoties tot een groot conflict. Beide partijen voelen zich onveilig en schieten in een overleefstandje, om het ellendige gevoel van verlatenheid en verlies van verbondenheid (vaak bij vrouwen) óf het gevoel van afwijzing, te kort schieten en mislukken (vaak bij mannen) kwijt te raken. Het overleefstandje is bij de ene partij zichtbaar als blijven praten (de criticus) – al dan niet met stemverheffing – en bij de andere partij vaak zichtbaar als terugtrekken (de vluchter). Dit is de neerwaartse spiraal. In deze overleefstand wordt geen connectie ervaren.
Vastzitten in een relatie: patroon 2.
“Niet ik, maar jij” zijn heftige ruzies. Het startsein is je kwetsbaar voelen of pijn ervaren door wat de ander zegt, bijvoorbeeld door een schampere opmerking. Uit zelfbescherming – in een poging de controle weer terug te krijgen – wordt er gestart met de aanval, wat leidt tot de tegenaanval. Over en weer wordt er aangevallen en beschuldigd. Er zijn patronen zichtbaar van minachting, belediging, beschuldiging en veroordeling. Beide partijen doen hun best om aan te tonen dat de ander fout zit. De grootste valkuil is de verleiding om de winnaar te willen zijn: de ander proberen te laten toegeven dat hij/zij fout zat. Partners zijn afwisselend verstijfd of woedend. Ze doen elkaar pijn en houden elkaar gevangen. De relatie voelt steeds onveiliger en er is angst om de ander (de relatie) te verliezen.
Vastzitten in een relatie: patroon 3
De dodelijke stilte treedt vaak in als de criticus heeft opgegeven, zich gaat losmaken van de relatie en op den duur vertrekt. Er is nog wel beleefdheid maar geen emotionele verbondenheid meer met elkaar. De relatie voelt koud en er is een destructieve afstandelijkheid. Er is geen geloof meer in herstel omdat er te veel onmacht wordt ervaren. De partner die heeft opgegeven rouwt vaak al een stuk eerder. In deze ijzigheid gaat men soms op zoek naar warmte buiten de deur en ontstaan er soms affaires. De partners raken steeds verder van elkaar verwijderd, de twijfels worden groter en op den duur vertonen beiden zelfs depressieve symptomen. De partner die zich over het algemeen terugtrekt komt vaak op het einde nog wel tot het besef dat terugtrekken nu geen goede optie meer is maar dan is de ander al emotioneel vertrokken. Zonder ingrijpen is het einde van de relatie in zicht. Wacht niet met hulp zoeken.
Vastzitten in je relatie heeft vaak te maken met een gebrek aan je veilig voelen in je relatie. Als je je onveilig voelt heb je de neiging om meer verdedigingsmechanismen in te zetten. Zodra een partner iets doet of zegt – verbaal of non verbaal – wat je raakt, gaat je onbewuste (reflexmatige) zelfverdediging aan.
Dit kan zich uiten in vechten, vluchten of bevriezen. Ook je partner reageert op jouw reactie met vechten, vluchten of bevriezen. De dynamiek wordt er dan één van “vecht – vecht”, “vecht – vlucht” of “bevries – bevries.”
Mensen die zich niet meer veilig voelen bij elkaar komen vast te zitten. Dit betekent niet automatisch dat je op het einde afstevent maar wel dat er actie nodig is. Actie om patronen te doorbreken en de liefde en connectie weer centraal te laten staan.
Iedere volwassene in een relatie – ook een autonoom en assertief persoon – heeft behoefte aan een veilige haven en verbondenheid. Als er veilige emotionele verbondenheid is, zitten relaties vaak in een flow. Belangrijk is dat je je emotioneel blijft openstellen voor je partner en dat jij je op jouw beurt kunt afstemmen op je partner op emotioneel niveau.
De dynamiek van de 3 mogelijke interacties tussen partners staat hieronder opgeschreven. Kijk waar je jezelf in herkent. Het patroon herkennen is de start van een verandering.
- De snelle escalatie in de neerwaartse spiraal (vecht -vlucht)
- “Niet ik, maar jij” (vecht – vecht)
- De dodelijke stilte (bevries – bevries of vlucht – vlucht)
Vastzitten in een relatie: patroon 1.
In de snelle escalatie gaan de verhitte woordenwisselingen tussen de partners heel snel en draait het gesprek een neerwaartse spiraal in. Naarmate de een meer gaat “trekken” aan de ander (de criticus/ agressor) trekt de ander zich meer terug (vluchten/ vermijden). Wat begint met een schijnbaar oppervlakkige opmerking of gebaar escaleert met veel emoties tot een groot conflict. Beide partijen voelen zich onveilig en schieten in een overleefstandje, om het ellendige gevoel van verlatenheid en verlies van verbondenheid (vaak bij vrouwen) óf het gevoel van afwijzing, te kort schieten en mislukken (vaak bij mannen) kwijt te raken. Het overleefstandje is bij de ene partij zichtbaar als blijven praten (de criticus) – al dan niet met stemverheffing – en bij de andere partij vaak zichtbaar als terugtrekken (de vluchter). Dit is de neerwaartse spiraal. In deze overleefstand wordt geen connectie ervaren.
Vastzitten in een relatie: patroon 2.
“Niet ik, maar jij” zijn heftige ruzies. Het startsein is je kwetsbaar voelen of pijn ervaren door wat de ander zegt, bijvoorbeeld door een schampere opmerking. Uit zelfbescherming – in een poging de controle weer terug te krijgen – wordt er gestart met de aanval, wat leidt tot de tegenaanval. Over en weer wordt er aangevallen en beschuldigd. Er zijn patronen zichtbaar van minachting, belediging, beschuldiging en veroordeling. Beide partijen doen hun best om aan te tonen dat de ander fout zit. De grootste valkuil is de verleiding om de winnaar te willen zijn: de ander proberen te laten toegeven dat hij/zij fout zat. Partners zijn afwisselend verstijfd of woedend. Ze doen elkaar pijn en houden elkaar gevangen. De relatie voelt steeds onveiliger en er is angst om de ander (de relatie) te verliezen.
Vastzitten in een relatie: patroon 3
De dodelijke stilte treedt vaak in als de criticus heeft opgegeven, zich gaat losmaken van de relatie en op den duur vertrekt. Er is nog wel beleefdheid maar geen emotionele verbondenheid meer met elkaar. De relatie voelt koud en er is een destructieve afstandelijkheid. Er is geen geloof meer in herstel omdat er te veel onmacht wordt ervaren. De partner die heeft opgegeven rouwt vaak al een stuk eerder. In deze ijzigheid gaat men soms op zoek naar warmte buiten de deur en ontstaan er soms affaires. De partners raken steeds verder van elkaar verwijderd, de twijfels worden groter en op den duur vertonen beiden zelfs depressieve symptomen. De partner die zich over het algemeen terugtrekt komt vaak op het einde nog wel tot het besef dat terugtrekken nu geen goede optie meer is maar dan is de ander al emotioneel vertrokken. Zonder ingrijpen is het einde van de relatie in zicht. Wacht niet met hulp zoeken.