Ik keek Wild Rose in het vliegtuig. Een film die ik veel eerder had willen zien maar die ik voornemens was samen met een speciaal iemand te kijken. Het kwam er niet van destijds. En later ook niet meer. Er komt vaker niets van plannen en nog minder vaak iets van dromen.

Dromen zijn planloze doelen. Daarmee vind ik de droom trouwens niet inferieur aan het geplande doel. Dromen zijn op zichzelf al prachtig. En doelen…tja…alom staan ze erg hoog in ieders vaandel maar…Jezelf doelen stellen is soms ook de start van ellende toch? Of je haalt ze en dan is het klaar ook. Dan sta je op de top van die berg, dan plant je die vlag en dan? Dan moet je vast weer nieuwe bergen beklimmen; hoger, moeilijker, verder. Of je haalt het niet en dan moet je het falen ergens aan toeschrijven, aan jezelf of aan externe factoren. Gedoe.

Sowieso is het toegestaan te dromen op elk terrein maar valt er niet op elk terrein in het leven wat te plannen en doelmatig te zijn. In relaties is er de andere partij, in gezondheid is daar ziekte en op het terrein genaamd Leven loert daar de dood. Allemaal klaarstaand met een lepeltje roet om in het eten te gooien terwijl je net dacht dat je lekker aan het kokkerellen was. Daarom denk ik altijd – als ik mensen hoor die zorgvuldig een zeer goede Michelinsterwaardige maaltijd aan het voorbereiden zijn (synoniem aan een zeer geslaagd leven) – heerlijk, heerlijk, fijn, fijn; maar ik ga zelf vast eten.

Toch heb ik persoonlijk moeite met alsnóg plannen uitvoeren die linken aan verloren dromen. Zoals in het geval van deze film. Dat heeft iets droevigs. Er zit dan een smetje op. Dat is een beetje mijn dingetje. Je hebt dan – mijns inziens – als mens drie opties:

1) de droom of het plan vergeten,

2) de droom of het plan met een ander uitvoeren (vervanging zoeken dus),

3) de droom of het plan alleen doen.

Ik koos vaak voor het geheel uitgummen van de verloren droom. Optie 1. Niet díe reis, niet díe voorstelling, niet díe film, níet dat boek, níet dat leven. Totdat ik op een dag besefte dat ik mezelf dan te kort doe. Ik gooi allemaal goede ingrediënten weg. Ik heb het omgegooid na dat inzicht. Er worden geen lekkernijen meer weggegooid. Gewoon wél die reis, dié voorstelling, de plannen, dat leven. Gewoon alleen, als delen niet kan met diegene die ik in mijn hoofd had daarvoor. Delen kan ook door erover te praten en schrijven. Later. Alsnog. Omdat taal verbinding is, met jezelf en de ander. Het is een wat indirecte vorm van delen maar hij voldoet. Voor mij. Ik eet eerst zelf de maaltijd (ga naar zuid Zuid Afrika) en daarna zeg ik hoe het proefde. Dat voelt voor mij niet langer als verloren dromen . En dat zilveren lijntje – door iets te delen met een speciaal persoon – dat krijg je vaak onverwacht cadeau uit een onbekende hoek.

Ik had de betreffende film zo goed uitgegumd dat ik deze bijna echt vergeten was maar ineens kwam hij voorbij in het grote aanbod films. Wild Rose (Roselynn) is iemand die zichzelf ziet als een countryzangeres, maar geboren is in het verkeerde land. Schotland in haar geval terwijl ze zich Amerikaan voelt. Ze wilde naar Nashville, Tennessee. Daar waar ze geboren was kon ze niet het leven leven wat ze wilde leven. Country was haar leven. Ik snap dat. Country keert het hart binnenste buiten, zet er een paar akkoorden onder, bevrijdt muziek van elke vorm van bullshit. Jessie Buckley dus, die RoseLynn speelt, zingt in de film. Het mooiste liedje heeft de volgende tekst:

“Don’t be afraid

To graze your own knees

Go over the fences

Climb up trees

Folks they all say

Don’t fly too high

But put on those wings

Reach for the sky

It’s alright to be all wrong

You have got to be weak

if you wanna be strong

So dance your own dance

Sing your own song

And live the life you dreamed of

‘Till the dreamer is gone”

De film was mooier dan ik hoopte. Het raakt omdat het over de essentie gaat: pas je je aan of niet? Vermijd je of ga je het aan? Leef je je eigen leven of dat leven wat je geacht wordt te leven? Wat doe je als het leven, de liefde of gezondheid roet in het eten gooit? Bijna alle gesprekken die heb met mensen voeren terug naar deze kernvraag. En het antwoord van velen op dé vraag “zing je je eigen liedje en dans je je eigen dans?” is meer dan eens of bijna altijd “nee” of “gedeeltelijk”. Mensen willen niet alleen volgens hun eigen en andermans verwachtingen/eisen/plannen leven. Mensen willen bovenal niets doms doen. Wat als hun eigen liedje niet goed genoeg is? Ik ga ze de film voorstellen in een volgend gesprek. De conclusie van de film is namelijk even waar als prachtig: “It’s alright to be all wrong”

Wie heeft er een psycholoog nodig als je dit kunt accepteren?

Maar nu dan mijn leven. Ik zat op m’n terras voor mijn huisje. Ik keek naar de wildebeesten. Karel zat op mijn voeten als een afgetrainde hond. Ik mag van Karel namelijk niet op mijn laptop dingen doen. Dat saboteert hij door over het toetsenbord heen te lopen en tekst te verwijderen die nog niet gesaved is. Daarom is hij verbannen naar mijn voeten, waar hij mokkend zit en af en toe met een pootje tikkend tegen mijn knie me smeekt om hem aandacht te geven, en niet de laptop.

Niet alleen Karel weerhoudt me van typen. Vandaag kwam Princess naast me zitten. Princess is 50+. Ze werkt hier op het resort. Ze leidt kinderen rond en leert ze over de neushoorns. Er waren geen kinderen dus zat ze bij mij. Ze had een stoel vlak naast me geschoven zodat het leek alsof we beiden op een bus zaten te wachten die nooit zou komen. Ze had een vragenvuur voorbereid.

“Waar is je familie?’

Ik keek opzij. Ik dacht dat ik direct was maar 1-0 voor haar.

“Thuis” zei ik, terwijl ik weer vooruit keek naar de bus die nooit zou komen.

“Heb je kinderen?”

Ik knikte.

“En een man?”

Ik kijk haar nu aan.

“You’re seperated” concludeerde ze door die ene seconde zwijgzaamheid. “Of is hij dood?”

“Nee hoor, zei ik, hij leeft”

“Waarom ben je hier alleen?”

Ik leef mijn leven, dacht ik, maar ik zei: “Omdat ik hou van dit land en omdat dit me gelukkig maakt”

“Waarom wacht je niet op iemand die met jou wil reizen en met wie je dit samen kunt doen?”

(Ah…de kernvraag)

“Wat als die nooit komt? Wat als ik zo hard vlieg, of teveel naar links of naar rechts, of te hoog of te laag en ik ontmoet hem nooit? Moet ik dan maar alle plannen en dromen in de koelkast doen met het risico dat ik wacht op niets? Zonde..Dit is mijn leven en het is een fucking goed en gezegend leven! “I don’t wanna waste it”

Princess had duidelijk geen zin om zich met vage taal in de ‘bush’ te laten sturen. Ze keek me even peinzend aan. Als ik peins trek ik aan m’n bovenlip. Als zij peinst trekt ze aan haar onderlip. Ik besloot met dat opmerkzame feitje een zijweg in te slaan. Maar – net als ik – houdt Princess niet van zijwegen.

“Wilde hij van jou af” vroeg ze

“Nee, zei ik, teminste…Ik denk het niet. En ik ook niet van hem. Het ligt anders. Ik had eigenlijk nul zin om haar nieuwsgierigheid verder te bevredigen. En ik keek weer voor me uit.

“Your decision?” haar ogen werden groot. Ik haalde mijn schouders op omdat er geen eenduidig antwoord was op die vraag en keek even opzij. Angst stond in haar ogen. “What if you made the wrong decision and you will never meet another good man: you need a man in your life! You might have made a mistake, woman!” Ik schoot in de lach.

Jessie Buckley zong in mijn hoofd. En ik besloot haar woorden zonder de akkoorden en mooie stem te herhalen. “It’s alright to be all wrong” en gaf haar een big smile. Dat was teveel voor Princess. hoofdschuddend en met een zichtbaar zwaar gemoed ging ze weer terug naar waar ze vandaan kwam. Lopend. Het bushokje was opgeheven.

Karel bleef. Het uitzicht ook. De lucht klaarde op. En dat was alles wat er toe deed. “Don’t waste your life. And live the life you dreamed of”. Dan doe je het nooit fout. En sowieso heeft elke foute beslissing zijn waarde. Jessie snapt het. Karel natuurlijk ook. YOLO leert het. En ik? Ik leer het ook. Langzamerhand. En jij?

PS: @lieve YOLO luister: https://www.youtube.com/watch?v=WTwzUTM0a2k